Η ενοχή και η βία είναι τα συχνότερα αίτια του εφιάλτη

Ο φόβος δεν είναι πάντοτε η αιτία που βλέπουμε εφιάλτες και άσχημα όνειρα, σύμφωνα με νέα καναδική έρευνα. Αντίθετα, συναισθήματα όπως η ενοχή, η θλίψη, η αποστροφή και η σύγχυση είναι πιο πιθανό να οδηγήσουν σε τρομακτικά σενάρια την ώρα που κοιμόμαστε.

Η μελέτη και ανάλυση των ονείρων παραμένει ένα αμφιλεγόμενο ερευνητικό πεδίο, ωστόσο η νέα μελέτη μπορεί να συμβάλει στη βαθύτερη κατανόηση και την αποτελεσματικότερη διαχείριση της συναισθηματικής βάσης ενός εφιάλτη.

Ψυχολόγοι από το Πανεπιστήμιο του Μόντρεαλ θέλησαν να μελετήσουν το περιεχόμενο και τα αίτια ενός εφιάλτη, ενός άσχημου ονείρου και ενός «κανονικού» ονείρου. Ζήτησαν από 572 άτομα να καταγράψουν τα όνειρα που έβλεπαν σε ένα ημερολόγιο για διάστημα πέντε εβδομάδων. Στη συνέχεια, οι ερευνητές ταξινόμησαν και ανέλυσαν τις περιγραφές περίπου 10.000 ονείρων: 253 από αυτά ήταν εφιάλτες και 431 ήταν άσχημα όνειρα.

Ο διαχωρισμός μεταξύ «εφιάλτη» και «κακού ονείρου» έγινε με βάση το περιεχόμενο της αφήγησης. Η σωματική βία είναι το συχνότερο σημείο αναφοράς σε έναν εφιάλτη, σύμφωνα με τα ευρήματα της μελέτης. Οι εφιάλτες είναι τόσο έντονοι που διακόπτουν τον ύπνο. Αντιθέτως, ένα άσχημο όνειρο αφορά συνήθως σε διαπροσωπικές διαμάχες.

Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι ο θάνατος, οι ανησυχίες για την κατάσταση της υγείας και οι απειλές είναι συχνές εικόνες σε έναν εφιάλτη. Οι εφιάλτες και τα άσχημα όνειρα έχουν κάποια κοινά χαρακτηριστικά, ωστόσο οι εφιάλτες έχουν πιο ισχυρό συναισθηματικό αντίκτυπο.

Τα ψυχολογικά τραύματα μπορούν να οδηγήσουν σε εφιάλτες και αυτοί με τη σειρά τους πυροδοτούν την αϋπνία. Οι ερευνητές δηλώνουν πως τα άτομα που βλέπουν συχνά εφιάλτες μπορεί να φοβούνται να κοιμηθούν.

Η νέα μελέτη δημοσιεύεται στο επιστημονικό περιοδικό Sleep και επιβεβαιώνει ότι τα όνειρα, σε όποια μορφή κι αν εκδηλώνονται, αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της ίδιας συναισθηματικής και νευρο-γνωστικής διαδικασίας.

Οι ερευνητές προσπάθησαν να εντοπίσουν τα αίτια των ονείρων. Μία από τις θεωρίες τους είναι ότι αποτελούν ένα τρόπο διαχείρισης και κατανόησης του χάους της καθημερινής ζωής. Μια άλλη πιθανή εξήγηση είναι ότι τα όνειρα αντανακλούν τις μεταβολές στη λειτουργία του νευρικού συστήματος.