Γιατί η ομάδα αίματος ΑΒ είναι η πιο σπάνια;
Η ομάδα αίματος ΑΒ συνολικά και ειδικότερα η ομάδα ΑΒ αρνητικό είναι η πιο σπάνια στο γενικό πληθυσμό, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ειδικών.
Από ποιους παράγοντες καθορίζεται η ομάδα αίματος και γιατί τα στατιστικά συναινούν υπέρ των υπόλοιπων ομάδων έναντι της ΑΒ;
Σύμφωνα με τον Δρ Λέσλι Σίλβερσταϊν, εκπρόσωπο της Αμερικανικής Εταιρίας Αιματολογίας, κληρονομούμε την ομάδα αίματος στα γονίδιά μας. Το γονίδιο που καθορίζει την ομάδα αίματος κωδικοποιεί μια πρωτεΐνη που εκφράζεται στην επιφάνεια των ερυθρών αιμοσφαιρίων και από εκεί προκύπτει η συγκεκριμένη ομάδα αίματος και κατ’ επέκταση από ποιον μπορεί να λάβει και σε ποιον μπορεί να δώσει αίμα κάθε άνθρωπος.
Το αίμα αποτελείται από τέσσερα βασικά συστατικά: ερυθρά αιμοσφαίρια, λευκά αιμοσφαίρια, αιμοπετάλια και πλάσμα. Τα ερυθρά αιμοσφαίρια μεταφέρουν το οξυγόνο σε ολόκληρο το σώμα, ενώ τα λευκά αιμοσφαίρια προστατεύουν από ασθένειες και παθογόνους μικροοργανισμούς. Τα αιμοπετάλια προωθούν την πήξη του αίματος ώστε να σταματά μια αιμορραγία και το πλάσμα είναι το λευκό υγρό στο οποίο «κολυμπούν» τα αιμοσφαίρια και τα αιμοπετάλια.
Μαζί με τις πρωτεΐνες που αναφέρθηκαν προηγουμένως, στην επιφάνεια των ερυθρών αιμοσφαιρίων υπάρχουν δείκτες που ονομάζονται αντιγόνα και τα οποία χωρίζονται σε οκτώ κατηγορίες: Α, Β, ΑΒ και 0, καθεμιά από τις οποίες μπορεί να είναι είτε θετική είτε αρνητική.
Εάν κάποιος ανήκει στην ομάδα αίματος Α σημαίνει ότι έχει στο DNA του τουλάχιστον ένα γονίδιο της ομάδας αίματος Α κι έτσι το αίμα εκφράζει ένα ένζυμο που συνδέει ένα συγκεκριμένο σάκχαρο στην πρωτεΐνη ή το λιπίδιο που βρίσκεται στην επιφάνεια του ερυθρού αιμοσφαιρίου. Η ομάδα αίματος Α περιλαμβάνει μόνο αντιγόνα Α, η ομάδα Β μόνο αντιγόνα Β, η ομάδα ΑΒ αντιγόνα Α και αντιγόνα Β, ενώ η ομάδα 0 δεν διαθέτει κανένα από τα δύο αντιγόνα.
Συμπληρωματικά, η ομάδα αίματος καθορίζεται από την παρουσία ή την απουσία του αντιγόνου Ρέζους (π.χ. Α θετικό ή αρνητικό αντίστοιχα).
Σύμφωνα με στοιχεία από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Στάνφορντ, η αναλογία της κάθε ομάδας αίματος στο γενικό πληθυσμό εκτιμάται ως εξής:
- 0 θετικό: 37,4%
- 0 αρνητικό: 6,6 %
- Α θετικό: 35,7%
- Α αρνητικό: 6,3%
- Β θετικό: 8,5%
- Β αρνητικό: 1.5 %
- ΑΒ θετικό: 3,4%
- ΑΒ αρνητικό: 0,6%
Γιατί η ομάδα ΑΒ είναι τόσο σπάνια
Αυτό που δεν εξηγούν τα ποσοστά είναι πώς αλληλεπιδρούν τα γονίδια που καθορίζουν την ομάδα αίματος. Όλοι κληρονομούμε από τους δύο γονείς μας από ένα γονίδιο της ομάδας αίματος, ωστόσο το γονίδιο για την ομάδα 0 είναι πιο «αδύναμο». Ένα άτομο με ομάδα αίματος Α είτε κληρονόμησε και από τους δύο γονείς του γονίδια της ομάδας Α είτε ένα γονίδιο Α και ένα γονίδιο 0 και υπερίσχυσε το γονίδιο Α. Κάτι αντίστοιχο ισχύει για τα άτομα με ομάδα αίματος Β, ενώ τα άτομα με ομάδα αίματος 0 κληρονόμησαν δύο γονίδια της ομάδας 0.
Τα άτομα με ομάδα αίματος ΑΒ κληρονόμησαν ένα γονίδιο Α και ένα γονίδιο Β. Βάσει των στατιστικών για τη συχνότητας της ομάδας Α και της ομάδας Β, οι πιθανότητες να «συναντηθούν» αυτές οι δύο ομάδες είναι λιγότερες από οποιοδήποτε άλλο πιθανό συνδυασμό.
Αν και σπάνια, το καλό με τη συγκεκριμένη ομάδα είναι ότι είναι συμβατή με όλες τις άλλες ως αποδέκτης, άρα ένα άτομο με ομάδα αίματος ΑΒ μπορεί να πάρει αίμα από άτομο με ομάδα αίματος Α, Β, ΑΒ ή και 0.
Διαβάστε επίσης:
